تابستان فصل آفتاب، سفر، تفریح و البته تعریق است! اما در کنار همه‌ی لذت‌هایی که این فصل دارد، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های فصل، مراقبت از پوست است. نور شدید خورشید، گرما، رطوبت بالا یا بالعکس خشکی هوا در برخی مناطق، همگی عواملی هستند که می‌توانند به پوست آسیب بزنند؛ بنابراین داشتن یک برنامه مشخص برای مراقبت از پوست در تابستان، نه‌تنها انتخابی هوشمندانه، بلکه ضروری است.
در این مقاله به بررسی ویژگی‌های یک روتین مراقبت از پوست در تابستان می‌پردازیم و مهم‌ترین نکات برای انتخاب بهترین روتین را ذکر می‌کنیم.
چرا مراقبت از پوست در تابستان اهمیت دارد؟
در فصل تابستان، پوست بیشتر از همیشه در معرض عوامل آسیب‌رسان محیطی قرار می‌گیرد. این آسیب‌ها معمولا به دلایل زیر اتفاق می‌افتند.
تابش فرابنفش (UV) شدیدتر است و می‌تواند باعث پیری زودرس، لک‌های پوستی و حتی خطر سرطان پوست شود.
تعریق زیاد ممکن است منجر به مسدود شدن منافذ، ایجاد جوش و احساس چربی بیش‌ازحد روی پوست شود.
رطوبت بالا یا خشکی هوا بسته به منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید، می‌تواند تعادل پوست را بر هم بزند.
برای همین لازم است نه‌تنها از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنیم: بلکه نوع شوینده، آبرسان، تغذیه و حتی پوشش خود را نیز متناسب با فصل تنظیم کنیم.
شناخت نوع پوست، قدم اول مراقبت موفق
قبل از اینکه به سراغ روتین مراقبت از پوست در تابستان برویم، مهم است نوع پوست خود را بشناسید. چون نیازهای یک پوست چرب با پوست خشک یا حساس کاملاً متفاوت است. به‌طور کلی پوست‌ها به انواع زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
- پوست خشک
- پوست چرب
- پوست مختلط
- پوست حساس
- پوست نرمال
اینکه چه محصولی برای شما مناسب است، تا حد زیادی به همین نوع پوست بستگی دارد؛ مثلاً یک آبرسان قوی برای پوست خشک می‌تواند مفید باشد، در حالی که برای پوست چرب ممکن است منجر به جوش شود.
روتین مراقبت از پوست در تابستان
در ادامه به بررسی مراحلی که باید روزانه یا به صورت منظم انجام دهید تا پوست‌تان سالم، شاداب و محافظت‌شده بماند می‌پردازیم.
۱. پاکسازی (cleansing)
در تابستان به دلیل تعریق و چربی بیشتر، شست‌وشوی صحیح پوست اهمیت ویژه‌ای دارد؛ از این رو، بهتر است موارد زیر را درنظر داشته باشید.
- از شوینده‌های ملایم و فاقد الکل استفاده کنید.
- صورت را روزی دو بار، صبح و شب، با آب ولرم بشویید.
- اگر پوست چربی دارید، از شوینده‌ای با ترکیبات ضدجوش مثل سالیسیلیک اسید استفاده کنید.
توجه داشته باشید که افراط در شست‌وشو می‌تواند باعث خشکی یا تحریک پوست شود، پس به اندازه کافی پوست‌تان را پاکسازی کنید و نه بیشتر.
۲. استفاده از تونر (toner)
بعد از شست‌وشو، استفاده از تونر مناسب می‌تواند به متعادل‌سازی pH پوست کمک کند و منافذ باز را تا حدودی کاهش دهد. تونرهایی با عصاره‌های گیاهی مثل گل رز، آلوئه‌ورا یا چای سبز برای تابستان بسیار مناسب هستند.
۳. آبرسانی و مرطوب سازی
بسیاری از آدم‌ها فکر می‌کنند در تابستان نیازی به مرطوب‌کننده نیست، چون هوا گرم است و صورت عرق می‌کند؛ اما این یک اشتباه رایج است. حتی پوست‌های چرب هم نیاز به آبرسانی دارند.
برای پوست چرب از ژل آبرسان استفاده کنید (مثل آلوئه‌ورا یا هیالورونیک اسید)؛ اما اگر پوست خشکی دارید، کرم‌های سبک با خاصیت جذب سریع مناسب‌ترند. همچنین، اگر زیاد در فضای باز هستید، از مرطوب‌کننده‌های حاوی آنتی‌اکسیدان استفاده کنید.
۴. ضدآفتاب: محافظ اصلی پوست
بدون شک مهم‌ترین مرحله مراقبت از پوست در تابستان، استفاده از ضدآفتاب است. توصیه‌ها در این زمینه شامل موارد زیر می‌شوند.
- از ضدآفتابی با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید.
- هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار آن را تمدید کنید.
- اگر شنا می‌کنید یا زیاد عرق می‌کنید، از ضدآفتاب‌های مقاوم به آب استفاده کنید.
- حتی در روزهای ابری هم استفاده از ضدآفتاب ضروری است.
برای محافظت از رطوبت و شادابی پوست خود، حتما به نکات بالا هنگام استفاده از ضدآفتاب توجه داشته باشید.
۵. لایه‌برداری (Exfoliation)
در تابستان بهتر است از لایه‌بردارهای خشن استفاده نکنید؛ اما هفته‌ای یک یا دو بار، استفاده از لایه‌بردارهای ملایم می‌تواند به حذف سلول‌های مرده و روشن‌تر شدن پوست کمک کند. فقط حواستان باشد که بعد از لایه‌برداری حتماً از آبرسان و ضدآفتاب استفاده کنید، چون پوست حساس‌تر می‌شود.
۶. ماسک‌های خنک‌کننده و طبیعی
ماسک‌های خانگی با ترکیبات طبیعی می‌توانند در تابستان تأثیر فوق‌العاده‌ای داشته باشند. در ادامه می‌توانید نمونه‌هایی از بهترین ماسک‌ها برای تابستان را مشاهده کنید.
- ماسک ماست و خیار برای خنک کردن پوست
- ماسک آلوئه‌ورا برای آبرسانی و کاهش التهاب
- ماسک عسل و آبلیمو برای درخشان شدن پوست
این ماسک‌ها را می‌توانید هفته‌ای یک یا دو بار استفاده کنید تا پوست‌تان سالم و شاداب بماند.
مراقبت از لب‌ها، دور چشم و بدن در تابستان
مراقبت از پوست فقط محدود به صورت نیست. در ادامه نکاتی را درباره بخش‌های دیگر پوست بیان می‌کنیم.
- لب‌ها: از بالم لب با SPF استفاده کنید تا از ترک خوردن یا تیره شدن لب‌ها جلوگیری شود.
- دور چشم: پوست دور چشم نازک‌تر و حساس‌تر است؛ بنابراین، از کرم‌های سبک و ترجیحاً خنک‌کننده استفاده کنید.
- پوست بدن: فراموش نکنید که دست‌ها، گردن، شانه‌ها و پاها هم در معرض آفتاب هستند. ضدآفتاب را فقط به صورت نزنید، بلکه به کل پوست بدن بزنید.
تغذیه و تأثیر آن بر سلامت پوست در تابستان
پوست سالم فقط نتیجه استفاده از محصولات بیرونی نیست. آنچه می‌خورید هم تأثیر مستقیمی بر سلامت و شادابی پوست شما دارد، مخصوصاً در تابستان که بدن آب زیادی از دست می‌دهد و در معرض استرس گرما قرار دارد.
خوراکی‌هایی که به پوست کمک می‌کنند
- آب: نوشیدن آب به مقدار کافی شاید ساده‌ترین اما مهم‌ترین کار برای مراقبت از پوست در تابستان باشد. کم‌آبی بدن می‌تواند باعث خشکی پوست، تیرگی و ایجاد خطوط ظریف شود.
- میوه‌های آبدار: مثل هندوانه، خیار، توت‌فرنگی، طالبی، آناناس و پرتقال. این میوه‌ها سرشار از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان هستند و پوست را از درون آبرسانی می‌کنند.
- سبزیجات سبز: مثل اسفناج، کاهو، کلم بروکلی و جعفری سرشار از ویتامین A و مواد معدنی هستند که به بازسازی سلول‌های پوستی کمک می‌کنند.
- ماهی‌های چرب: مانند سالمون و ساردین که اسیدهای چرب امگا۳ دارند و از التهاب پوستی جلوگیری می‌کنند.
خوراکی‌هایی که بهتر است کمتر مصرف شوند
- غذاهای چرب و سرخ‌شده که می‌توانند باعث ایجاد جوش شوند.
- نوشیدنی‌های قندی مثل نوشابه که رطوبت پوست را کاهش داده و آسیب اکسیداتیو را افزایش می‌دهند.
- مصرف زیاد کافئین یا الکل که باعث از دست رفتن آب بدن می‌شود.
عادت‌هایی که در تابستان باید کنار بگذارید
مراقبت از پوست در تابستان فقط به انجام برخی کارها محدود نمی‌شود؛ بلکه گاهی مهم‌تر از انجام دادن کار درست، انجام ندادن کارهای اشتباه است. در ادامه چند عادت رایج اما نادرست را مرور می‌کنیم.
- نادیده گرفتن تمدید ضدآفتاب: فقط یک‌بار زدن ضدآفتاب در صبح کافی نیست.
- استفاده از محصولات سنگین و چرب: این محصولات ممکن است پوست را بیش از حد چرب کرده و باعث بسته شدن منافذ شوند.
- شست‌وشوی زیاد صورت: هرچند گرما و تعریق زیاد وسوسه‌تان می‌کند که بارها در روز صورت را بشویید، اما این کار می‌تواند چربی طبیعی پوست را از بین ببرد.
- آفتاب گرفتن بی‌محافظ: حتی اگر قصد دارید برنزه شوید، انجام این کار بدون محافظت از پوست می‌تواند باعث لک‌های ماندگار و آسیب جدی شود.
انتخاب لباس و محافظ های فیزیکی برای مراقبت از پوست در تابستان
لباس‌هایی که در تابستان می‌پوشید، نقش مهمی در محافظت از پوست دارند؛ به‌عنوان مثال، بهتر است از لباس‌های نخی، سبک و روشن استفاده کنید تا گرما را جذب نکنند و پوست نفس بکشد؛ همچنین، کلاه لبه‌دار بپوشید تا صورت، گردن و گوش‌ها در برابر آفتاب محافظت شوند.
عینک آفتابی با محافظ UV نیز گزینه مناسبی برای محافظت از پوست دور چشم و قرنیه به‌شمار می‌رود. اگر پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری می‌کنید، از شال نخی یا ماسک تنفسی نازک برای جلوگیری از آلودگی هوا و آفتاب استفاده کنید.
مراقبت شبانه از پوست در تابستان
شب، زمانی‌ست که پوست بیشترین فرصت برای ترمیم را دارد. حتی در تابستان که هوا گرم است، نباید مراقبت شبانه را نادیده گرفت. پیشنهاد می‌کنیم هنگام شب موارد زیر را رعایت کنید.
- صورت‌تان را با شوینده ملایم بشویید تا آلودگی، چربی و ضدآفتاب‌ها پاک شوند.
- از تونر استفاده کنید تا منافذ تمیز شده و پوست آرام شود.
- اگر پوست‌تان مستعد جوش است، از سرم‌هایی با ترکیبات ضدالتهاب مثل نیاسینامید استفاده کنید.
- کرم شب یا آبرسان سبک بزنید تا رطوبت پوست حفظ شود.
به کمک این مراقبت‌ها، پوست شما به خوبی خود را بازسازی می‌کند.
اگر پوست‌تان دچار آفتاب‌سوختگی شد چه‌کار کنید؟
گاهی حتی با رعایت همه نکات، باز هم ممکن است پوست‌تان بسوزد. در این صورت، از کمپرس سرد یا ژل آلوئه‌ورا استفاده کنید تا التهاب کاهش یابد. پوست را نخارانید یا لایه‌های سوخته را نکنید. سعی کنید آب زیاد بنوشید و تا چند روز در معرض مستقیم آفتاب قرار نگیرید. از کرم‌های ترمیم‌کننده یا ضدالتهاب غیرحساسیت‌زا نیز استفاده کنید.
سخن پایانی
مراقبت از پوست در تابستان، کاری پیچیده و گران‌قیمت نیست، بلکه نیازمند دقت، استمرار و شناخت نیازهای پوست شماست. با داشتن یک روتین مراقبت از پوست در تابستان که متناسب با نوع پوست و سبک زندگی‌تان باشد، می‌توانید پوستی سالم، شفاف و باطراوت داشته باشید؛ حتی در گرم‌ترین روزهای سال.
هر پوستی شایسته مراقبت است. این تابستان را به فرصتی برای درخشان‌تر شدن پوست خود تبدیل کنید، نه فصلی برای آسیب دیدن آن.